مجلس ایران دات كام
رئیس مركز پژوهش های مجلس:

فعال سازی ماشه کنش گری دیپلماتیک اروپا و ایران را از بین می برد

فعال سازی ماشه کنش گری دیپلماتیک اروپا و ایران را از بین می برد

به گزارش مجلس ایران دات کام، بابک نگاهداری رییس مرکز پژوهش های مجلس اظهار داشت: اروپا برای باز نگه داشتن فضای دیپلماسی و حفظ نقش خود، بدنبال اصلاح موعدهای قطعنامه ۲۲۳۱ خصوصاً موعد سال دهم و ادامه امکان اسنپ بک در آینده است و در قبال عدم استفاده از ماشه، امتیازاتی همچون بازگشت ایران به تعهدات هسته ای برجامی را مطالبه می کند.


به گزارش مجلس ایران دات کام به نقل از خبر آنلاین، بابک نگاهداری رئیس مرکز پژوهش های مجلس، در مورد ماهیت و کارکرد سازوکار ماشه در قطعنامه ۲۲۳۱، اظهار داشت: سازوکار ماشه شامل بندهای ۱۱ تا ۱۳ قطعنامه ۲۲۳۱، فرآیندی است که با اعلان نقض فاحش از طرف هر مشارکت کننده برجام شروع می شود و بدون احتیاج به پیگیری شکایت یا تدوین قطعنامهٔ جدید، در پایان به خروج از تعلیق و اعمال مجدد قطعنامه های شش گانهٔ پیشین می انجامد.
بنا بر روایت ایسنا، وی ادامه داد: به تصریح متن، حتی اگر شاکی ایران باشد هم پایان روند به بازگشت قطعنامه های تحریمی ختم می شود، چونکه این سازوکار در عمل ضمانت اجرای تعهدات ایران است و ناظر به طرف های دیگر نیست.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس، با اعلان اینکه پروسه اسنپ بک یا ماشه طراحی رای گیری در مرحلهٔ غائی روی ادامه لغو تحریم ها است، اشاره کرد: این یعنی شورای امنیت باید پیشنویس قطعنامه ای را برای ادامه لغوهای مندرج در بند ۷ الف به رای بگذارد که وتوی این پیشنویس یا عدم تصویب آن به خودی خود مساوی با بازگشت قطعنامه های قبلی است؛ به این جهت مسیر، در عمل غیرقابل وتو طراحی شده است.
وی با اعلان اینکه قطعنامه های شورای امنیت از نوع تحریم های هدفمند بوده و ماهیت عدم اشاعه داشتند و عمدتا بر حوزه های هسته ای و تسلیحاتی متمرکز بودند، اشاره کرد: اعمال همه تدابیر تحریمی مندرج در قطعنامه ها نظیر بازرسی محموله ها مشروط به وجود اطلاعات و قرائن منطقی دربارهٔ اقلام ممنوعه بود و کل تجارت ایران را دربرنمی گرفت. بدین سبب لزوماً بر آن بخش از فعالیتهای اقتصادی اثر می گذاشت که به صورتی به مسأله ی هسته ای یا موشکی ربط داشته باشد.
نگاهداری اشاره کرد: در مقابل، بعد از ۲۰۱۰ تحریم های ثانویهٔ ریسک محور آمریکا وارد عمل شد که ماهیتی متفاوت داشت و تمام ابعاد و لایه های اقتصادی کشور رار در بر می گرفت. این جنس از تحریم ها فوراً به حوزه های انرژی، حمل و نقل، تجارت و مالیه تعمیم یافت و به یک رژیم پایدار و طولانی مدت تبدیل شد که حتی در دورهٔ برجام هم ادامه و تشدید یافت. بر همین مبنا، اثر واقعی بازگشت قطعنامه های شورای امنیت بمراتب کم تر از تحریم های ایالات متحده برآورد می شود، هرچند اثر روانی و انتظاراتی آن قابل چشم پوشی نیست.
با فعال سازی ماشه، عملاً فضای کنش گری دیپلماتیک اروپایی ها با ایران بسته می شود وی با اعلان اینکه با فعال سازی ماشه، شش قطعنامهٔ سابق از تعلیق خارج و تحریم های سازمان ملل مجدداً اعمال می شوند، اظهار داشت: با این اقدام برجام بی اثر می شود و ایران احیانا پایان پایبندی خودرا اعلام می کند و حتی احتمال طرح خروج از ان پی تی هم مطرح خواهد شد؛ تنش با غرب و بی ثباتی منطقه افزایش می یابد؛ روسیه و چین احیانا موضع منفی می گیرند و سطح اجماع ضد ایران کاسته می شود. اروپایی ها هم می دانند ماشه فقط یک دفعه قابل استفاده می باشد و با فعال سازی، در عمل فضای کنش گری دیپلماتیک آنها با ایران بسته می شود.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس، در تشریح سناریوی تمدید یا اصلاح سازوکار ماشه، اظهار داشت: اروپا برای باز نگه داشتن فضای دیپلماسی و حفظ نقش خود، بدنبال اصلاح موعدهای قطعنامه ۲۲۳۱ خصوصاً موعد سال دهم و ادامه امکان اسنپ بک در آینده است و در برابر عدم استفاده از ماشه، امتیازاتی همچون بازگشت ایران به تعهدات هسته ای برجامی را مطالبه می کند. اثر کوتاه مدت این سناریو مثبت اما شکننده است و این سناریو می تواند به رکود، کاهش سرمایه گذاری و شرطی شدن اقتصاد بینجامد و در صورت عدم تحقق منافع اقتصادی، به بروز مسایل اجتماعی منتهی شود.
پس از ماشه، با حق وتوی روسیه و چین، مسیر تصویب هرگونه قطعنامه جدید تحریمی ضد ایران در آینده حدودا بسته می شود وی در تبیین نقش و ظرفیت روسیه و چین در هر سناریو اظهار داشت: بعد از تحقق سناریوی عدم فعال سازی، به سبب وجود حق وتوی روسیه و چین، مسیر تصویب هرگونه قطعنامهٔ جدید تحریمی ضد ایران در آینده حدودا بسته است. در سناریوی فعال سازی ماشه، هرچند این دو کشور نمی توانند اصل فعال سازی را متوقف کنند، اما می توانند اجرای آن و به ویژه فرایندهای تعبیه شده در ارتباط با نظارت بر اجرای تحریم های سازمان ملل را تضعیف کنند؛ همچون با ممانعت از تصویب بودجهٔ سالانهٔ مجمع یا پنل کارشناسان. در سطح سیاسی هم پیش بینی می شود نسبت به اقدام اروپایی ها موضع منفی اتخاذ کنند و این امر کاهش اجماع بین المللی ضد ایران را در پی دارد.
عادی سازی روابط اقتصادی با غرب تقریباً غیر ممکن است نگاهداری با اعلان اینکه در دنیای جدید، نرمال سازی روابط اقتصادی با غرب حدودا غیر ممکن است، توضیح داد: این گزاره پس از تهاجم مستقیم رژیم صهیونیستی و آمریکا به ایران بیش ازپیش تحکیم شده است. وقوع دگرگونی های بنیادین در نظم پیشین جهانی اساساً اجازه بازیابی جایگاه خاص ایران در منظومه تجاریِ سنتی را از ایران سلب کرده است.
وی ادامه داد: درچنین شرایطی، هرگونه کوشش برای رفع حقوقی تحریم ها محکوم به شکست خواهد بود و بدین سبب هرگونه توافق با غرب باید بصورت موردی و مستظهر به یک نظام راستی آزمایی کارآمد باشد. بر مبنای ماده ۷ قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران و همین طور سیاست قطعی جمهوری اسلامی ایران، راستی آزمایی باید شامل انتفاع واقعی اقتصادی ایران باشد.
تحت هیچ شرایطی روابط دوجانبه با شرکای راهبردی کشور موضوع مذاکره قرار نگیرد رئیس مرکز پژوهش های مجلس، اشاره کرد: باید مراقبت کرد که سناریوهای پیش رو درباب مکانیسم ماشه و کنش های دیپلماتیک کشور، به روابط با سایر شرکای بین المللی خصوصاً چین و روسیه صدمه نرساند و تحت هیچ شرایطی روابط دوجانبه با شرکای راهبردی کشور شامل فروش نفت ایران موضوع مذاکره با غرب قرار نگیرد.
وی اضافه کرد: همین طور ضروری است مستقل از نحوه پیشرفت مذاکرات و تعاملات با غرب، ثبات و تعمیق روابط در ارتباط با شرکای راهبردی حفظ شود و تجربه تلخ پشت پا زدن به شرکای منطقه ای در دوره برجام تکرار نشود.
نگاهداری با اعلان اینکه ایران می تواند با درک صحیح از افزایش رقابت میان قدرت های بزرگ، از این فرصت برای کاهش فشارهای بین المللی استفاده نماید، اظهار داشت: این امر نیازمند طراحی بر طبق اصل همپوشانی منافع و پیشبرد ابتکارهای هم بست در حوزه های انرژی، ترانزیت، صنعت، فناوری و تجارت کامودیتی ها با کشورهای منطقه و فرامنطقه است.
ضرورت عملکرد رسانه ای هوشمند در شرایط فعالسازی ماشه وی احتیاج به عملکرد رسانه ای هوشمند در شرایط فعالسازی سازوکار ماشه را ضروری دانست و اشاره کرد: در آستانه سال دهم برجام، تدوین یک سیاست رسانه ای هوشمند و جامع ضروریست تا از هراس افکنی جلوگیری کرده، واقعیت ها بصورت شفاف بیان شود و بدین ترتیب، جلوی بروز هرگونه تکانه اجتماعی و اقتصادی گرفته شود.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس، در انتها اشاره کرد: نحوه پوشش اخبار توسط رسانه ملی و مطبوعات و هم عملکرد رسانه ای مسئولان و دست اندرکاران مستقیم و غیرمستقیم از رئیس جمهور تا وزیر خارجه و سایر چهره های سیاسی برجسته نباید به شکلی باشد که فعالان بازار و حتی مخاطب عادی ایرانی هر روز منتظر خبری جدید باشند تا نحوه عملکرد اقتصادی خودرا بر طبق آن تنظیم کنند.


منبع:

1404/06/10
09:34:39
0.0 از 5
39
تگهای خبر: اقتصاد , پیگیری , تصویب , سازمان
این مطلب مجلس ایران را پسندیدید؟
(0)
(0)
X

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۸ بعلاوه ۳
لینک دوستان مجلس ایران دات كام