مهندس علی دهقان زاده

رئیس شهرک صنعتی شهرستان چناران (هم اکنون) مسئول کمیته ورزش های قهرمانی بسیج سپاه استان خراسان رضوی

کسب رتبه دوم شهرک صنعتی شهرستان چناران در استان خراسان رضوی و ارتقای ان از رتبه ۶ به ۲

ایجاد بستر مناسب در حوزه صنایع و معادن و کشاورزی و دامپروری در راستای حمایت از صنعتگران،کشاورزان و دامداران و ایجاد شغل برای جوانان شهرستان نیشابور و فیروزه با توجه به تخصص و توانایی ها و تجربه های ۲۰ ساله در این حوزه

شهر نیشابور یکی از شهرهای استان خراسان محسوب می گردد و از نظر جمعیت، پس از مشهد، دومین شهر بزرگ و پرجمعیت این استان به حساب می آید و آب و هوایی دارد که در شمال و جنوب این استان با یکدیگر متفاوت است. البته علت این امر این است که توده های هوا چون توده های ابری سیبری و ارتفاع و جهت رشته کوه های بینالود که کل دشت سرخ نیشابور را احاطه کرده است می باشد. شهر نیشابور با تاریخی کهن، یکی از شهرهای قدیمی و تاریخی ایران محسوب می شود و زادگاه و آرامگاه شاعران نامداری چون، خیام وعطار است. نیشابور در دوره ی ساسانیان در سده ی سوم میلادی به دستور شاپور اول تاسیس شد .نام نیشابور در اوستا به نام رئونت آمده است که به معنای شکوه و جلال است. البته در طول گذر زمان با اصلاحات زبانی، گویش رایج زمان به زبان پهلوی، به رای اومند تغییر یافت. به استناد گزارش ها و مکتوبات تاریخی به دست خلیفه عمر بن خطال در قرن ۶ پس از میلاد، فتح شد. گفته می شود که شهر نیشابور، پایتخت اولین حکومت نیمه مستقل ، پس از ورود اسلا به ایران در زمان حکومت امویان بوده است. با کمی دقت در نوشته های کتب ی که به زبان پهلوی است می توان به اهمیت نیشابور در طول زمان پی برد. نیشابور بزرگترین مرکز دانش اسلامی و فرهنگ ایرانی است و نقطه ی شروعی برای بسیاری از علمای بزرگ زمان، پس از بلخ، مرو و هرات بوده است. همچنین این شهر دارای یکی از بزرگترین و کامل ترین کتابخانه های جهان اسلام بوده است و کتب بسیار مهم و کمیابی را در خود داشته است نیشابور اقتصاد نیشابور بر پایه ی کشاورزی و دامداری استوار است و محصولاتی همچون؛ پنبه، حبوبات، صیفی جات و فرآورده های دامی را تولید می کنند. همچنین معدن های مهم و فعالی در این شهر از جمله، نمک و فیروزه قرار دارد. به صورت کلی بخواهیم این شهر را از نظر شرایط اقتصادی معرفی کنیم، نیشابور شهری صنعتی، گردشگری و ترانزیتی است. فیروزه تراشی و فرشبافی از هنرهای محلی شهر نیشابور است. بیشتر مردم نیشابور از تیره‌های پارسی هستند که در گذشته‌های بسیار دور در این سرزمین مستقر شده‌اند. نیشابوری‌ها به زبان فارسی و لهجه محلی نیشابوری سخن می‌گویند.نیشابور یکی از شهرهای فرهنگی است که به عنوان قطب گردشگری بسیار قوی عمل می کند و از سوی سازمان میراث فرهنگی، به عنوان منطقه ی نمونه گردشگری در ایران معرفی شده است. نیشابور می تواند با توجه به داشتن ظرفیت بالا در حوزه فرهنگ و هنر و صنعت و معدن و کشاورزی و دامپروری در کشور بعنوان شهر نمونه مطرح شود.وضعیت موجود شایسته این مردم و این حوزه نیست. البته راهکارهای اجرایی خوبی وجود دارد که در این فضا مطرح خواهم کرد

در نیشابور و فیروزه صدها مکان تاریخی و گردشگری وجود دارد که توجه به این ظرفیت ها می تواند نیشابور را در این شرایط به اوج برساند.به مرور راهکارهای لازم و کارشناسی را مطرح می کنم شعار بس است ۴ دهه شعار و حرف ۴۰ سال وعده های پوچ وقت عمل فرا رسیده است تخصص و تعهد این شهر را نجات خواهد داد جاذبه های گردشگری و تاریخی نیشابور و فیروزه: نیشابور در یک نگاه: امامزاده محروق در محوطه ي باغ خيام ، مدفن امامزاده محروق و امامزاده ابراهيم قرار دارد كه البته امامزاده محروق از شهرت بيشتري برخوردار است.وي از نوادگان امام سجاد (ع) بود كه به سال200 هجري قمري در قيام ضد مأمون عباسي به قتل رسيد. پيكر او را به آتش كشيدند و خاكسترش را در محله ي «تلاجرد» نيشابور به خاك سپردند. از همين رو به محروق يعني سوخته شده معروف شد.مطابق برخي روايات تاريخي ، امام رضا(ع) همان سال در راه مرو به نيشابور آمد و بر تربت محروق حاضر شد. كمي آنسوتر از قبر امامزاده محروق، مدفن امامزاده ابراهيم قرار دارد كه از فرزندان امام موسي كاظم(ع) بوده است. آرامگاه و موزه خيام آرامگاه و موزه خيام در ميان باغي دل انگيز و پر درخت قرار گرفته اند.مجموعه خيام در جنوب شرقي نيشابور و خارج از شهر قرار دارد،اما فاصله آن با نيشابور زياد نيست.با ماشين حداكثر ظرف مدت 15 دقيقه مي توان بدانجا رسيد. در سال 1341 به همت انجمن آثار ملي مقبره اي با طراحي مهندس « هوشنگ سيحون»ساخته شد. مقبره ، از افكار و دانش خيام الهام گرفته و در ظاهر به كلاه درويشان و نيز قطعه الماس تراش خورده شباهت دارد و بر ديواره مشبك آن رباعياتي از خيام روي كاشي به چشم مي خورد. آرامگاه شيخ عطار آرامگاه عطار نيشابوري در ميان باغي بزرگ وزيبا در جنوب شرقي نيشابور و در محوطه اي خارج از شهر قرار گرفته است.بازسازي آرامگاه عطار مانند ساخت آرامگاه خيام و نادر شاه به مهندس هوشنگ سيحون سپرده شد.از جمله نفايس موجود در آرامگاه عطار، فرش هشت ضلعي آن است كه درست قواره ساختمان بافته شده و به گونه اي طراحي شده كه سنگ مزار عطار وسط آن قرار گرفته است. آرامگاه كمال الملك در كنار آرامگاه عطار نيشابوري ، آرامگاه يكي از بزرگترين نقاشان ايران، يعني«كمال الملك» قرار دارد.بناي كنوني مقبره ي كمال الملك پس از مرگش به سفارش انجمن آثار ملي و با طراحي مهندس هوشنگ سيحون ساخته شد.اين بنا داراي 6 ايوانچه مقعر و مزين به كاشي هاي نفيس است. بالاي سنگ مزار هم مجسمه ي سنگي نيم تنه ي استاد را نصب كرده اند كه كار «ابوالحسن صديقي» شاگرد اوست. قدمگاه رضوي قدمگاه در واقع بزرگترين يادگار امام رضا(ع) به شهر نيشابور است. در اينجا چشمه ي آبي وجود دارد كه برابر روايات مذهبي به اراده ي آن حضرت از زمين جوشيده و آب آن فوق العاده گواراست.همچنين سنگ سياه رنگي با عرض تقريباً 53 سانتي متر بر ديوار نصب شده كه جاي فرورفتگي دوپا در آن به چشم مي خورد.مردم عامي عقيده دارند كه امام رضا(ع) بر اين سنگ ايستاده و جاي پاي ايشان برآن فرورفته،اما حقيقيت آن است كه دوستداران ايشان، به يادگار عبورشان از نيشابور ، اين نقش را بر سنگ نقر كرده اند. كاروانسراي شاه عباسي بنا مربع شكل است ، يك حياط در وسط قرار گرفته و 24 حجره پيرامون آن به چشم مي خورد.پشت حجره ها اصطبل ها قرار دارد و سكوهايي هم براي گذاشتن بار و بنه مسافران ايجاد شده است.اين محل تا پايان دوره قاجار، محل اطراق مسافران بود،اما از اين تاريخ به صورت جايي براي نگهداري ايتام و مستمندان درآمد و بعد هم به پايگاه ژاندارمري بدل شد.از سال 67 به سازمان ميراث فرهنگي سپرده شد.آنها هم دست به كار ايجاد موزه اي در كاروانسرا شدند. همچنين حجره هاي دورادور كاروانسرا دربرگيرنده ي كارگاه هاي توليد صنايع دستي است. آرامگاه فضل بن شاذان فضل بن شاذان از علما و فقهاي بزرگ شيعه است كه طبق برخي روايات، در زمان 4امام شيعه يعني امام رضا، امام جواد،امام هادي و امام حسن عسگري (ع) مي زيسته و از ياران ايشان بوده است.حتي گفته شده كه فضل همراه امام رضا(ع) به نيشابور آمد و در آنجا ماندگار شد.گفته اند كه فضل بن شاذان 180 كتاب در علوم گوناگون نوشت.آرامگاه كنوني فضل بن شاذان در ميان باغ و صحني بزرگ قرار گرفته و دورادور آن گورستان عمومي است. آرامگاه حيدر يغما حيدر يغما كه در نيشابور محبوبيت فراوان دارد، يك خشت مال ساده و درس نخوانده بود.حيدر تا 30 سالگي نه باسواد بود و نه آدمي مهم، اما از اين تاريخ ، يكباره به دلايل نامعلوم دگرگون شد و به خواندن روي آورد؛آنچنان كه در رموز و دقايق ادبي ، تاريخ ادبيات و علوم ديني و قرآني تبحر يافت. او در حاشيه ي جاده ي تهران خانه اي با دست خود از خشت ساخته بود و در آن زندگي مي كردخشت مي زد و شعر مي گفت و در قلب خراساني ها جاباز مي كرد.سرانجام در 2 اسفند 1366 چشم از جهان فروبست. گنبدهاي مهرآباد گنبدهاي آجري مهرآباد،قديمي ترين ساختمانهاي تاريخي نيشابور هستند كه يكي شان از حمله مغولان جان سالم به در برده است. آرامگاه بي بي شطيطه بي بي شطيطه از زنان فاضل نيشابور و مورد عنايت امام موسي كاظم(ع) بود.از او چيز بيشتري نمي دانيم،اما همين كه مورد توجه امام هفتم شيعيان بود، براي اينكه مزارش زيارتگاه شود ، كفايت مي كرد.تا سال 1359 شمسي، آرامگاه بي بي شطيطه يك ساختمان قديمي حدوداً 300،200 ساله داشت كه در گوشه ي قبرستاني كهن واقع شده بود. در اين سال جمعي از نيكوكاران نيشابور بقعه ديگري بنا كردند و شهرداري نيز در سال 1372 گورستان اطراف بقعه را به فضاي سبز عمومي يا ميدان شهري بدل كرد. محوطه باستاني شادياخ براي نخستين بار در سال 1324 ش به وسيله ي باستان شناسان بخش ايران شناسي موزه« متروپوليتن» نيويورك، مورد كاوش قرار گرفت و طي آن مقادير زيادي ظروف سفالين، تعداد زيادي شيشه، ظروف فلزي، قسمت هايي از تزيينات ديواري آجري و گچ بري و تعداد فراواني سكه به دست آمد. اين آثار اكنون در موزه هاي ايران و چند موزه خارجي نگهداري مي شوند. با اين حال رفتن به اين محوطه بدون راهنماي باستان شناس يا اطلاعات قبلي چندان جالب نيست،زيرا فقط تعدادي خرابه خواهيد ديد كه رازهاي بسيار در دل دارند. دهكده چوبين اين مجموعه بخش هاي مختلفي را مانند مسجد، كتابخانه، فروشگاه،نانوايي و آلاچيق دربرمي گيرد كه همگي در محوطه اي سبز واقع شده اند.همچنانكه از نام دهكده پيداست، در اينجا همه چيز از جنس چوب است.مسجد آن نخستين مسجد مقاوم در برابر زلزله در جهان است كه به سال 1378 هـ.ش ساخته شده و در آن چوب همه نوع درختي(كاج – اشن- سپيدار-گيلاس-گردو-توت و...)به كار رفته است.نورپردازي مسجد در شب جلوه اي ويژه دارد. شكل كلي مسجد چوبي به مانند يك كشتي است كه گويي به صورت وارونه روي زمين قرار گرفته است.در مجموع40 تن چوب در ساختمان مسجد به كار رفته و حتي آبدارخانه آن نيز داراي كابينت ها،ديواره ها و سيني هاي چوبي است. اما از جالب ترين بخش هاي دهكده نانوايي است كه با2 تنور چوب سوز به طريق سنتي نان مي پزد.وجه تمايز اين نانوايي با ديگر آثار دهكده دودكش آن است كه پوششي كاهگلي دارد و به شكل زني طراحي شده كه طبق نان برسرگرفته است.(رستوران و فروشگاه هاي دهكده چوبين فقط در نوروز و تابستان فعال اند و در ديگر زمان ها به علت كمي مسافر تعطيل اند.) مهم ترين سوغات نيشابور«فيروزه » است.اگر خودتان زرگر و جواهرشناس هستيد، از اينجا به بعد را نخوانيد،اما اگر سررشته اي در كار جواهر نداريد،بد نيست كه از اطلاعات نه چندان زياد ما بهره بگيريد. فيروزه اي كه رنگش آسماني باشد ارزشمند است و اگر رنگ فيروزه قدري مايل به سبز باشد ،خيلي قيمت دارد.فيروزه ها لكه ي كوچكي دارند كه غالباًبه چشم مردم معمولي نمي آيد و اهل خبره پي به وجودش مي برنداين لكه از مرغوبيت فيروزه مي كاهد.فيروزه ي خوب و خوش رنگ نبايد نقاط سياه و سفيد داشته باشد و فيروزه متمايل به رنگ نيلي قيمت كمي دارد.براي تشخيص معايب فيروزه بايد آن را زير ذره بين و در نور آفتاب ديد.در هواي ابري يا شب و حتي در بازارهاي سرپوشيده(مثل بازار نيشابور)معايب فيروزه معلوم نمي شود.فيروزه هايي كه با روغن مالي و روش هاي ديگر رنگ و لعاب يافته اند،اگر زير حرارت آفتاب قرار بگيرند،رنگشان تغيير مي كند و تقلبي بودنشان آشكار مي شود. به تازگي فيروزه هايي به نام« فيروزه ي چيني» به بازار آمده كه خوش رنگ و بدون رگه است،اما فوق العاده بي ارزش تلقي مي شود و اين بي ارزشي از قيمت ارزانش معلوم است. فيروزه ي نيشابور اگر صاف و بي رگه باشد، ممكن است يك نگين كوچكش صدها هزار تومان به فروش برسد.